Hàng ngày có rất nhiều du khách đến với Mỹ Sơn hay các di tích văn hóa – lịch sử cấp quốc gia, cấp tỉnh trên địa bàn thôn Chiêm Sơn (Duy Trinh, Duy Xuyên), nhưng cái tên làng nghề chổi đót Chiêm Sơn lại ít người để ý đến…

Chổi đót
Hàng ngày có rất nhiều du khách đến với Mỹ Sơn hay các di tích văn hóa – lịch sử cấp quốc gia, cấp tỉnh trên địa bàn thôn Chiêm Sơn (Duy Trinh, Duy Xuyên), nhưng cái tên làng nghề chổi đót Chiêm Sơn lại ít người để ý đến…
Trăn trở
Sự nhộn nhịp của làng quê thời đổi mới vẫn không làm mất đi nét truyền thống của làng nghề chổi đót lâu đời Chiêm Sơn. Ông Lưu Công Cả – Chủ tịch UBND xã Duy Trinh cho biết: “Không đông như hồi xưa, nhưng thôn Chiêm Sơn chừ cũng có đến hơn 50 hộ làm nghề chổi đót. Ngoài những hộ làm chổi nhỏ lẻ thì có đến gần 10 hộ làm ăn lớn, có thuê nhân công và chuyên môn hóa ở từng công đoạn”. Ông Cả nhớ lại, từ thời ông sinh ra đã thấy cả làng Chiêm Sơn làm chổi, và nghe cha mình kể lại thì làng nghề đã có từ lâu lắm. Hồi xưa, không phải như bây chừ, ở núi Đồng Lớn (Duy Sơn) đót mọc dày đặc, người Chiêm Sơn lên núi bứt đót làm chổi rồi đem ra bán ở chợ Vỏ gần đó. “Làng nghề vẫn tồn tại đấy thôi, nhưng có lẽ ít ai biết về nó. Cũng chẳng hiểu tại sao nữa. Xã đã có nhiều biện pháp để giữ vững và khôi phục nhưng làng nghề chưa phát triển tới mức có thể lập hồ sơ công nhận là làng nghề truyền thống” – ông Cả nói.
Ông Nguyễn Nhất Tuấn (đội 13, thôn Chiêm Sơn) vẫn nhớ như in về thời hưng thịnh của làng nghề. Vào những năm 1980, ở Duy Xuyên có một công ty của nhà nước chuyên về xuất nhập khẩu nên sản phẩm của làng nghề được đưa sang các nước lân cận. Đến năm 1990, công ty giải thể, làng nghề chỉ còn cung ứng sản phẩm cho địa bàn Quảng Nam – Đà Nẵng. Hiện ông Tuấn là chủ một cơ sở làm chổi đót lớn nhất ở Chiêm Sơn với 20 người làm công, sản xuất đủ các loại từ chổi bện mây truyền thống đến chổi quấn dây thép hoặc dây cước, cán thân đót hoặc cán nhựa bắt vít… Khi chúng tôi đến thăm cơ sở, có một nhóm khách người nước ngoài du lịch theo tuyến Hội An – Mỹ Sơn ghé vào tham quan. Ông vừa hướng dẫn cho khách làm thử từng công đoạn vừa giới thiệu cho họ những sản phẩm. Ông Tuấn cho biết: “Cơ sở của tôi ở trong hẻm nhưng khách du lịch ghé vô rất nhiều. Cũng như những hộ khác trong làng nghề, tôi cho tham quan miễn phí”.
Theo ông Tuấn, các công ty du lịch ở Hội An thường liên hệ với ông để đưa khách tới tham quan. “Bằng việc liên kết với du lịch, làng nghề có cơ hội mới để phát triển. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là vốn” – ông Tuấn nói. Núi đồi Duy Xuyên giờ đã thưa dần đót, cơ sở của ông Tuấn phải lấy đót nguyên liệu từ tận Đắc Lắc, Kon Tum. Vào cuối tháng chạp là đót có chất lượng tốt nhất và giá rẻ nhất, nhưng với số vốn ít ỏi ông chỉ có thể mua trữ 15 tấn nguyên liệu (cần cho cả năm phải gần 50 tấn) nên hiện tại nguyên liệu hết, ông phải mua đót kém chất lượng nhưng giá lại cao.

Chổi đót
Hướng nào phát triển?
Ông Lưu Công Cả cho biết, trong mấy năm qua, xã khuyến khích phát triển bằng cách liên hệ với Liên minh hợp tác xã tỉnh thành lập tổ hợp tác cho làng nghề để được hưởng sự hỗ trợ từ các chính sách của nhà nước. Hơn nữa, sản phẩm ở làng nghề bán cho các thương lái có giá từ 8 – 18 nghìn/cây, trong khi đó, thương lái bán ra thị trường với giá 20 – 30 nghìn đồng. Sự chênh lệch giá quá lớn như vậy sẽ được giải quyết khi thành lập tổ hợp tác vì sẽ định hướng được đầu ra cho làng nghề. Và cách đây khoảng 2 tháng, xã đã phối hợp với Phòng Kinh tế hạ tầng, Trung tâm Dạy nghề và giáo dục thường xuyên huyện mở lớp tập huấn cho người dân. Nhưng để cho người dân tham gia tổ hợp tác thì rất khó, bởi mỗi hộ kinh doanh ở đây đã tạo cho mình những mối làm ăn riêng mà không muốn… san sẻ. Và, chổi đót Chiêm Sơn chưa được công nhận là làng nghề truyền thống nên xã chưa thể kêu gọi sự hỗ trợ.
Trong khi đó, ông Tuấn bày tỏ: “Tôi đã tính toán kỹ rồi. Chỉ cần Nhà nước cho mỗi hộ chúng tôi vay ưu đãi trong vòng 2 quý đầu của mỗi năm, đến cuối quý 2, bằng việc sử dụng vốn quay vòng, chúng tôi sẽ trả cả gốc lẫn lãi”. Cùng chung tâm sự, ông Phạm Văn Sơn (tổ 9, thôn Chiêm Sơn) nói: “Thời điểm này, đót hết chúng tôi vẫn tiếp tục sản xuất nhưng không có lời, chủ yếu làm để cầm cự và để tạo công ăn việc làm cho bà con. Chúng tôi đang rất cần Nhà nước hỗ trợ bằng các chương trình vay vốn ưu đãi”.
Ở những làng chổi khác, bám trụ với nghề chỉ có người già, phụ nữ, còn ở Chiêm Sơn vẫn có người trẻ tuổi. Ở đây, làng nghề đã tận dụng những lao động nông nhàn, còn giúp cho đời sống người dân thêm khấm khá. Bằng cách làm ăn theo sản phẩm, trung bình mỗi người cũng kiếm được khoảng 100 nghìn đồng/ngày dù làng nghề vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Ông Cả khẳng định, nếu làng nghề được vực dậy thì sẽ đẩy mạnh được việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Hơn nữa, không chỉ nằm trên tuyến du lịch Hội An – Mỹ Sơn, ngoài làng nghề chổi đót, Chiêm Sơn có nhiều di tích cấp tỉnh và cấp quốc gia như lăng Đoàn Quý Phi, Mạc Thị Giai, chùa Vua, dinh bà Chiêm Sơn, di tích khảo cổ học Triền Tranh, Gò Lội – Gò Lụi, khảo cổ học Gò Gạch. Như vậy, việc phát triển làng nghề cũng là tạo thế mạnh cho phát triển du lịch…
Theo langngheviet
All comments [ 0 ]
Your comments